मस्को । रुसको एक अदालतले शुक्रबार साइबेरियाली सहर टम्स्कमा कारागारमा रहेका विपक्षी नेता एलेक्सी नभाल्नीको प्रतिबन्धित सङ्गठनको नेतृत्व गर्ने केसेनिया फादेयेभालाई करिब एक दशकको कारागार सजाय सुनाएका उनका समर्थकहरूले बताएका छन् ।
यो रुसका विरोधविरुद्ध कडा सजायहरूको शृङ्खलामा नवीनतम कदम हो । सन् २०२२ मा क्रेमलिनले युक्रेनमा सैन्य कारवाही सुरु गरेपछि नागरिक समाजको दमनलाई दोब्बर पारेको छ । उनका समर्थकहरूको टेलिग्राम च्यानलले भनेको छ, “न्यायाधीश खुद्याकोभले चरमपन्थीको आरोपमा केसेनिया फादेयेभाविरुद्ध नौ वर्षको सजायको आदेश दिएका छन् ।” उनीहरूले प्रतिरक्षाका लागि पुनरावेदन गरिने बताएका छन् ।
वकिल तथा समर्थकहरूले उक्त मुद्दाको निन्दा गर्दै देखावटी भनेका छन् । “यो मुद्दामा जे भएको छ त्यसको न्यायसँग कुनै लिनुदिनु छैन”, वचाउ पक्षलाई ‘धम्काइएको’ भन्दै वकिल सिमान भोदनेभले एसओटिए मिडियाद्वारा पोस्ट गरिएको भिडियोमा भने ।
उनले फैसलालाई ‘गैरकानूनी, निराधार र अनुचित’ भन्दै भने, “मैले पनि मनको कुरा भन्नबाट बच्नुपर्छ अन्यथा म स्वयंलाई केसेनियाको जस्तै इजालसमा पाउनेछु ।” एकतीस वर्षीया फादेयेभाले टम्स्कमा नभाल्नीको राजनीतिक कार्यालयको नेतृत्व गर्नुहुन्थ्यो । सन् २०२० अगस्टमा निर्वाचनअघि विपक्षी नेता नभाल्नीलाई विष दिइएको थियो । फादेयेभा सन् २०२० मा टम्स्क सहरको विधायिकामा निर्वाचित भएका थिए । उनको विजयलाई राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको शासनविरुद्ध रुसी विपक्षीको जीतका रूपमा हेरिएको छ ।
यद्यपि अधिकारीहरूले सन् २०२१ मा समूहलाई ‘चरमपन्थी सङ्गठन’ भनेका छन् । यसबाट उक्त समूहका सदस्य तथा समर्थकमाथि मुद्दा चलाउने मार्ग प्रशस्त गरेको छ । नभाल्नीका धेरै सहयोगीहरूले समूह छाडे तर फादेयेभाले भाग्न अस्वीकार गरे र सन् २०२१ डिसेम्बरमा ‘चरमपन्थी’ समूहलाई सङ्गठित गरेको आरोपमा उनलाई हिरासतमा लिइयो । भ्रष्टाचारविरोधी फाउन्डेसनले फैसलाप्रति प्रतिक्रिया दिँदै भनेको छ, “केसेनियाले कुनै अपराध गर्नुभएको छैन, उहाँ साहसी राजनीतिज्ञ हुनुहुन्छ, उनी पुटिनको भ्रष्ट शासनविरुद्ध लडिरहनुभएको छ ।” मस्कोले ‘आतङ्कवादी’ तथा ‘चरमपन्थी’ निकायहरूसम्बन्धी कानूनको प्रयोग आलोचकहरूलाई वर्षौंको कारागार सजाय दिन गरेको छ ।
यसमा स्वयं नभाल्नी पनि परेका छन् । जर्मनीबाट फर्किएपछि ठगीको आरोपमा सन् २०२१ मा कारागार जानुअघि नभाल्नीले विशाल राष्ट्रव्यापी विरोध प्रदर्शन गरेका थिए । जर्मनीमा उनले विषाक्त आक्रमणको उपचार गराएका थिए । सन् २०२३ मा चरमपन्थीको आरोपमा उनको सजायलाई १९ वर्षसम्म बढाइएको छ । हालै उनलाई रुसको आर्कटिकमा एउटा पेनल कोलोनीमा स्थानान्तरण गरिएको छ । रासस