देशमा अहिले सडकदेखि सदनसम्म रुसी सेनामा अवैध रुपमा भर्ती भएका नेपालीहरुको फिर्ताको लागि आवाज उठिरहेको छ । विभिन्न दलालहरुको प्रलोभनमा परेर रुसमा गएका नेपालीहरु अहिले चाहेर पनि नेपाल फिर्ता हुन सकेका छैनन् । रुस–युक्रेन युद्धमा रुसी सेनाबाट खटिएका धेरै नेपालीले मृत्युवरण गरिसकेका छन् । यसरी मर्नेको संख्या दुई दर्जन नाघिसक्यो । युद्धमा घाइते, अंगभंग, सम्पर्कविहीनको संख्या त झन् दर्जनौं छ । तर, रुसले न आफ्नो सेनामा रहेका नेपालीको संख्याको विवरण नेपाल सरकारलाई दिएको छ, न त उनीहरुको अवस्थाबारे जानकारी नै गराएको छ । नेपालीलाई फिर्ता गर्न पनि रुसले अटेरी गरिरहेको छ । उक्त युद्ध मैदानमा रहेका नेपालीहरुको हालत भने खराब भइरहेको छ । उनीहरुले परिवारलाई भिडियो, अडियो पठाउँदै आफूहरुलाई उद्धारका लागि पहल गरिदिन गुहार मागिरहेका छन् ।
हालै सदनमा प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली कांग्रेसका सांसद प्रदीप पौडेलले सरकारले रुसी सेनामा गएको नेपालीहरुको खोज्ने प्रयत्न समेत नगरेको बताए । रुसमा नेपाल आउने चाहनमा तडपिएर बसेका नेपालीहरुलाई फिर्ता ल्याउने काममा पनि सरकार गम्भीर नभएको सांसद पौडेलको भनाइ थियो । करिब ३ सयभन्दा बढी रुसी सेनामा कार्यरत नेपालीहरु बेपत्ता भएको तथ्यांक छ । युक्रेनी सेनामा पनि नेपालीहरु रहेको कुरा युक्रेनले सार्वजनिक गरेको छ । यसरी दुवैतर्फबाट जोखिममा भने नेपाली छन् । त्यही कारण परिवारले उनीहरुको फिर्तीका लागि राजधानी काठमाडौंमा प्रदर्शन, परराष्ट्र मन्त्रालयलगायत निकायमा निवेदन दिँदै आएका छन् । तर, सरकारले भने त्यसका लागि उपलब्धिमूलक पहल गर्न सकेको छैन ।
देशभित्र रोजगारी नभएका कारण नेपालका युवाहरु वैदेशिक रोजगारीमा जान बाध्य छन् । उनीहरुकै कमाइबाट देशको अर्थतन्त्र चलायमान भइरहेको तथ्य पनि लुकेको छैन । तर सत्ता सञ्चालक दलका नेताहरु वैदेशिक रोगारीमा विभिन्न देशहरुमा पुगेका युवाहरुको अवस्थाबारे चिन्तित छैनन् । उल्टै अहिले सरकारले रुसमा नेपाली कामदार जानका लागि स्वीकृति दिएको छ । यसले नेपालबाट रुसमा युवा दलालहरुको मनोबल बढाउने देखिन्छ ।
सरकार पुनर्गठन भएसँगै अहिले नयाँ दलहरु मन्त्रिपरिषदमा समावेश भएका छन् । उनीहरुले युवाको समस्या, रोजगारी र उत्पादनको विषयमा ध्यान पु¥याउन आवश्यक देखिन्छ । देशमा नै रोजगारीको व्यवस्था नहुँदा नेपालीहरु जोखिम मोलेर अन्य देशमा कामका लागि जाने गरेका छन् । त्यसैको फाइदा उठाउँदै दलालहरुले पैसाको प्रलोभनमा पारेर रुस जस्तो जोखिमपूर्ण स्थानमा नेपालीहरुलाई पठाउँदै आएका छन् ।
त्यसैले देशमा नै रोजगारी, कलकारखाना वृद्धि र उत्पादन बढाउनका लागि सरकारले ध्यान दिन आवश्यक छ । त्यसअघि रुसजस्ता देशमा जोखिमपूर्ण अवस्थामा रहेका नेपालीहरुलाई फिर्ता लागि सरकार लागिपर्नु आवश्यक छ । यसका लागि छिमेकी चीन, भारतजस्ता देशहरुबाट नेपालले रुस सरकारलाई कूटनीतिक दबाब दिन सक्छ । भारतले रुसी सेनामा कार्यरत आफ्ना केही नागरिकलाई हालै उद्धार गरेको भन्दै नेपालीहरुले पनि आफ्नो उद्धारका लागि भिडियोमार्फत आग्रह गरेका थिए । यस्तो अवस्थामा नेपाल सरकारले पनि छिमेकी देशहरुको सहयोग लिएर आफ्ना नागरिकको उद्धार गर्न सक्छ । जनधारणा साप्ताहिक