काठमाडौं / नेपालका दुई ठूला वामपन्थी पार्टी नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्रबीचको नयाँ गठबन्धनले कम्युनिस्ट पार्टीहरुबीच सहकार्यको फेरि एउटा नयाँ अध्याय सुरु भएको छ । यसअघि कांग्रेसलगायत दलसँगको ‘अप्राकृतिक’ गठबन्धनका कारण आलोचना हुने गरेको माओवादीले फेरि एमाले, नेकपा एस लगायत वामपन्थीहरुसँग सहकार्यको हात बढाएको हो ।
गत सोमबार घोषणा भएको नयाँ गठबन्धनमा एमाले, माओवादी, रास्वपा र जसपा छन् । अन्य दललाई पनि सत्ता गठबन्धनमा सहभागी गराउन प्रयास चलिरहेको छ । विशेषगरी कम्युनिस्ट पार्टीहरुबीच यो गठबन्धन कारण नयाँ उत्साह छाएको छ । नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनका लागि र समाजवादको गन्तव्यमा अघि बढ्नका लागि पनि वामपन्थी पार्टीहरु सहकार्य र एकतासम्मको आवश्यकतामा वामपन्थी बुद्धिजीवीहरुलाई सधैं जोड दिँदै आएका छन् । अहिलेको गठबन्धन त्यो बाटोमा अघि बढ्न सक्ने उनीहरुको विश्लेषण छ ।
नेपालमा कम्युनिस्ट पार्टीहरु शक्तिशाली हुँदाहुँदै पनि आफैंमा मतान्तर र विभाजनका कारण कमजोर छन् । यही कारण दक्षिणपन्थी तथा पुँजीवादी दलहरु र विदेशी शक्ति पनि कम्युनिस्ट पार्टीहरुको यही कमजोरीमा खेल्न सफल भइरहेका छन् । तर, यसले सर्वहारावर्ग, विपन्न, किसान, श्रमिकको हकहितमा काम गर्ने वातावरण निर्माण हुन सकेको छैन । कम्युनिष्ट नेताहरुमा नै विचलनका कारण पनि समाजवादको गन्तव्यमा मुलुक अघि बढ्न सकेको छैन ।
एमाले र माओवादीबीचको यो गठबन्धन त्यो जनअपेक्षा पूरा गर्न सक्छ कि सक्दैन भन्ने जगमा उभिएको छ । विगतमा पनि यिनै कम्युनिस्ट पार्टीहरुबीच एकता भएको थियो, सरकार पनि निर्माण भयो, तर जनताको सवालमा काम गर्ने बेलामा भने असफलसिद्ध भए, आन्तरिक विभाजनका कारण पार्टी नै फुट्यो । त्यस्तो अवस्था फेरि पनि निम्तिन सक्ला, नेताहरु जनताको वास्तविक समस्या समाधान गर्न भन्दा पनि व्यक्तिगत स्वार्थपूर्तिमा लाग्लान् भन्ने आशंका गर्न विगतका प्रशस्त आधार छन् । त्यसकारण विगतका कमीकमजोरीलाई हटाएर नयाँ गठबन्धनले नयाँ गति लिनुपर्ने देखिएको छ ।
यसका लागि नयाँ गठबन्धनलाई अन्तिमसम्म टिकाउनुपर्ने सुझाव दिन्छन्, पूर्वउपप्रधानमन्त्री एवं नेता वामदेव गौतम । उनले नयाँ सत्ता गठबन्धन बन्नु सुखद् रहे पनि यसलाई टिकाउनका लागि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आफ्नो व्यवहार सुधार गर्नुपर्ने र प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले अहिलेको जस्तो अस्थिरता कम्युनिस्ट गठबन्धनपछि देखाउनु नहुने धारणा राखेका छन् ।
विगतमा कम्युनिस्ट पार्टीबीचको एकता भई नेकपा गठन भएको थियो । तर, ओली र दाहालको जुँगा लडाइँको बीच नेकपा नै भंग भयो । त्यसैले यसपटक भने ओलीको व्यवहारमा सुधार नभए प्रधानमन्त्री दाहालले पुनः कांग्रेससँग गठबन्धन गर्दैनन् भन्न नसकिने नेता गौतमको धारणा छ । ‘कांग्रेस काँग्रेस भएरै अघि बढ्नुपर्छ, बिपीको विचारधारा लिएरै कांग्रेस अघि बढ्नुपर्छ । कम्युनिस्ट कम्युनिस्ट भएरै अघि बढ्नुपर्छ । आफैं जनताको बीचमा जानुपर्छ,’ उनले भने ।
उनले अगाडि भने, ‘जनतासँग मत प्राप्त गरिसकेपछि प्रधानमन्त्री पाउनको निम्ति जे पनि गर्ने, त्यस्तो किसिमको गर्नु हुँदैन । अहिले पनि कम्युनिस्ट र कांग्रेस मिलेर जाने स्थिति छ । यो स्थिति अन्त्य भइसकेको छैन । मिल्ने स्थिति पनि तुरुन्तै बन्छ र छुट्टिने स्थिति पनि तुरुन्तै बन्छ । अहिलेलाई यसलाई सकारात्मक ढंगले लिनुपर्छ ।’ उनले केपी ओली र दाहालले आफूलाई सहमत गराइ संयमित बनाउने र मित्रतापूर्ण सम्बन्ध कायम गरे अहिलेको गठबन्धनमा कुनै समस्या नरहेको जनाए ।
यसबीच, उत्तरी छिमेकी मित्रराष्ट्र चीनले पनि नेपालको पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रममा चासो देखाएको छ । नयाँ गठबन्धनले नेपालको राजनीतिले स्थिरता लिने विश्वास चीनले लिएको छ । पुनर्गठित मन्त्रिपरिषद्ले राजनीतिक स्थिरता, अर्थतन्त्रको विकास र जनजीवन सुधारका लागि विभिन्न पक्षसँग एकता र सहकार्य गरी अघि बढ्ने विश्वास लिएको चिनियाँ परराष्ट्रमन्त्रालयले जनाएको छ ।
चिनियाँ परराष्ट्र मन्त्रालयको नियमित पत्रकार सम्मेलनमा मंगलबार नेपालको पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रमबारे कुरा उठेको हो । नेपालको राजनीतिक घटनाक्रमबारे उठेको जिज्ञासामा परराष्ट्र मन्त्रालयकी प्रवक्ता माउ निङले नेपालको नयाँ गठबन्धनले स्थिरता पैदा गर्ने विश्वास व्यक्त गरेकी हुन् ।
प्रवक्ता माउले नेपालमा नयाँ सत्ता गठबन्धन निर्माण गरी मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठन गर्ने विषयमाथि चीनले ध्यान दिएको भन्दै राजनीतिक स्थायित्व, आर्थिक विकास र जनताको जीविकोपार्जनमा सुधार ल्याउन नेपालका सबै दलले एकताबद्ध भई सहकार्य गर्ने विश्वास व्यक्त गरेकी छन् । जनधारणा साप्ताहिक