काठमाडौँ – सिन्धुपाल्चोक १ बाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित माधव सापकोटा हिजोआज ‘सांसद’ बन्ने तयारीमा लागि परेका छन्।
मंसिर ४ को चुनावले माओवादी केन्द्रका उम्मेदवारका रुपमा निर्वाचित भएर पहिलो पटक संसद छिरेका उनी आफू प्रभावकारी सांसद बन्न अध्ययन, खोजबिन र सोधपुछमा लागि परेको बताउँछन्।
उनले पुराना र अनुभवी व्यक्तिहरुसँग पनि आफूले टेलिफोन गरेर सिकिरहेको जानकारी दिए। सापकोटा मात्रै होइन, पहिलो पटक सांसद बनेका सबै दलका सांसदहरु यसैगरी प्रभावकारी सांसद बन्ने तयारीमा जुटिरहेका छन्।
मंसिर ४ गते भएको चुनावबाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएका सांसदहरुले पुस ७ गते शपथ ग्रहण गरेर आफ्नो पाँच वर्षे कार्यकाल सुरु गरिसकेका छन्। सरकारले पुस २५ गतेका लागि संसदको पहिलो अधिवेशन आह्वान गरेको छ।
अधिवेशन आह्वान भएसँगै सांसदहरु औपचारिक रुपमा आफ्नो कामकाजमा प्रवेश गर्दैछन्। उनीहरुको पहिलो काम नै २६ गते प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’लाई विश्वासको मतमाथि मतदान गर्नेछन्। अधिवेशन आह्वान र संसदीय काम कारबाही सुरु हुने तरखरसँगै सांसदहरु आफूलाई तिखार्न लागिपरेका हुन्।
२७५ सदस्यीय प्रतिनिधिसभामा २०७४ मा सांसद नभएका २२० जना व्यक्ति निर्वाचित भएर आएका छन्।
एमालेको समानुपातिकतर्फबाट प्रतिनिधिसभा छिरेकी दीपा शर्मा पनि संसदमा आफूले खेल्ने भूमिकाबारे जानकारी लिँदैछिन्।
सोमबार सिंहदरबारस्थित संसदीय दलको कार्यालयमा घाम ताप्दै उनी अब आफू संसदमा कसरी प्रस्तुत हुने र त्यसका लागि के कस्तो तयारी गर्नुपर्छ भन्ने विषयमा दोस्रो संविधानसभा र २०७४ मा चितवन–२ बाट निर्वाचित भएर संसदमा छुट्टै पहिचना बनाएमा एमालेका कृष्णभक्त पोखरेलसँग सोधिखोजी गरिन्।
पछिल्लो चुनावमा संसद छिर्न नसके पनि अनुभवी सांसदको छवि बनाएका पोखरेलले शर्मालाई सुझाउँदै भने, ‘तपाईं संविधान, प्रतिनिधिसभाको नियमावली अध्ययन गर्नुहोस्। मैंले कानुन न्याय तथा मानव अधिकार समितिको सभापति हुँदा संसदीय अभ्यासबारे किताब निकालेको छु। सचिवालयमा गएर त्यो पनि मागेर हेर्नुहोस्।’
पाल्पा–२ बाट निर्वाचित भएर पहिलो पटक संसद छिरेका एमालेका ठाकुर गैरे पनि संसदमा कसरी देखिने बन्ने भन्ने ध्याउन्नमा छन्। पूर्वसभामुख समेत रहेका आफ्नै पार्टीका सांसद सुवास नेम्वाङसँग आफ्नो भूमिकाबारे जान्न उनी शपथ ग्रहणपछि दलको कार्यालय पुगेका थिए।
उनले नेम्वाङलाई सोधे, ‘हामीले अब के गर्नुपर्छ?’ तीन कार्यकाल सभामुख भइसकेका नेम्वाङले पनि गैरेलाई अरुले जस्तै सुझाव दिए, ‘संविधान, नियमावली हेर्दै गर्नुहोस्। यसबारे हामी दलमै मसिनो गरी जानकारी गराउँछौँ।’
काठमाडौँ–५ बाट निर्वाचित भएका कांग्रेसका प्रदीप पौडेल पनि नयाँ जोस जाँगरसहित संसदको काम कारबाहीमा सहभागी हुने प्रतिक्षामा छन्। पहिलो पटक सांसद भएका उनी संसदमा कसरी आफ्नो र दलको उपस्थिति देखाउने भन्ने योजना बुनिरहेका छन्।
‘हामी संसदमा विपक्षी भएका छौँ। राज्यका निकायलाई घच्घचाउने काम हुनेछ,’ पौडेलले आफूले गरिरहेको तयारीबारे जानकारी दिँदै अगाडि भने, ‘हामीले बाहिर भन्दै आएको, चुनावमा प्रतिबद्धता जनाएका कुरा संसदको रोष्ट्रमबाट उठाउने छौँ। सुशासनको विषयलाई उठाउने छौँ। अव्यवहारिक नीति, नियम कानुनलाई संशोधन गर्नुपर्ने अवस्था छ। नयाँ कानुन निर्माण गरेर कानुनी राज्यको अनुभूति दिनेछौँ। त्यसका लागि मैले तयारी गरिरहेको छु।’
जुम्लाबाट निर्वाचित राप्रपाका युवा सांसद ज्ञानेन्द्र शाहीले चुनावी परिणाम आएलगत्तै उहीँबाट संसद सचिवालयमा फोन गरेर आफूले अब के गर्नुपर्छ भनेर सोधेका थिए।
संसद छिर्नुअघि आफ्नो तयारीबारे जानकारी दिँदै उनले देश सञ्चारसँग भने, ‘म निर्वाचित भएलगत्तै जुम्लाबाटै संसद सचिवालयमा फोन गरेर सांसदले गर्नुपर्ने कामबारे जानकारी लिएँ। त्यसका लागि के के अध्ययन गर्नुपर्न, आफूलाई कसरी तयारी गर्नुपर्छ भन्ने जानकारी लिएर तयारी गरिररहेको छु।’
सांसदहरुले आफ्नो भूमिकालाई व्यक्तिगत रुपमा तयारी गरिरहेको अवस्थामा संसद सचिवालय र सम्बन्धित दलले पनि आफ्ना सांसदलाई प्रशिक्षण दिँदैछन्।
सचिवालयले पुस २५ गते अधिवेशन सुरु हुने र २६ गते प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत लिने कार्यसूची तय भएकाले त्यसलगत्तै सांसदहरुलाई क्षमता अभिवृद्धिका लागि ओरेण्टेसन कार्यक्रम राख्ने प्रवक्ता डा. रोजनाथ पाण्डेले जानकारी दिए।
‘सबै सांसदहरुलाई ओरेण्टेसन कार्यक्रम हुन्छ,’ पाण्डेले अगाडि भने, ‘त्यहाँ हामी उहाँहरुलाई कानुन निर्माण प्रक्रियाका बारेमा मसिनो गरी विज्ञबाट जानकारी गराउँछौँ। तल्लो सदन, माथिल्लो सदनमा विधेयक कसरी अघि बढ्छ? समिति प्रणाली, अनुगमनका बारेमा प्रशिक्षित गर्छौँ। समग्रमा सांसदले खेल्नुपर्ने भूमिकाका बारेमा सिकाउँछौँ।’
दलगत रुपमा एमालेले अविधेशन सुरु हुनुअघि नै पुस २३ र २४ गते आफ्ना सांसदका लागि प्रशिक्षण कार्यक्रम तय गरिसकेको छ। जहाँ एमालेकै पूर्व र बहालवाला सांसदहरुले आफ्ना अनुभव सुनाउने छन्।
त्यस्तै, माओवादी केन्द्रले पनि आफ्ना सांसदलाई आरेण्टेसन दिने जनाएको छ। प्रमुख सचेतक हितराज पाण्डेले भने, ‘हामी पनि सांसदहरुलाई प्रशिक्षित गर्छौँ तर मिति तय भएको छैन।’
संसदको ठूलो दल कांग्रेसले पनि आफ्ना सांसदलाई भूमिकाबारे जानकारी गराउने जनाएको छ।
