काठमाडौं । जेन्जी आन्दोलनमा भएको मानवीय तथा भौतिक क्षतिको छानबिन गर्न गठन भएको जाँचबुझ आयोगले तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओली र गृहमन्त्री रमेश लेखकलाई बयानमा बोलाउने निर्णय गरेको छ । तत्कालीन गृहसचिवसम्मको बयान लिइसकेको आयोगको आइतबारको बैठकले ओली र लेखकलाई पनि बयानमा बोलाउने निर्णय गरेको हो । ‘उहाँहरूलाई बयानमा बोलाउने निर्णय भइसकेको छ,’ आयोग प्रवक्ता विज्ञानराज शर्माले भने, ‘केही दिनमै पत्र लेख्छौँ ।’ आयोग स्रोतका अनुसार मंगलबार नै पत्राचार गर्ने सम्भावना छ ।
ओली र लेखकमाथि छानबिनमा ढिलाइ भएकोमा सहिद परिवार र जेन–जी अगुवाले सरकारप्रति असन्तुष्टि जनाउँदै आएका छन् । उनीहरूलाई सोध्ने प्रश्न पनि तयार पारिसकेको आयोगका एक सदस्यले बताए । ‘तत्कालीन प्रधानमन्त्री र गृहमन्त्रीलाई सोध्ने प्रश्न तयार गरिसकेका छौँ,’ ती सदस्यले भने, ‘आन्दोलन दमनमा सरकारको भूमिका कस्तो थियो ? सुरक्षा तयारी कस्तो थियो ? कहाँ फेल भयो ? भनेर सोधपुछ हुनेछ ।’
२३ भदौको भ्रष्टाचारविरोधी आन्दोलनमा सरकारले घातक हतियारबाट अन्धाधुन्ध गोली चलाउँदा बानेश्वर क्षेत्रमा मात्रै १७ युवाको ज्यान गएको थियो । उपत्यकाबाहिर दुई युवा मारिएका थिए । एक सयभन्दा धेरै घाइते भएका थिए । कतिपय घाइते अझै अस्पतालमै उपचाररत छन् ।
आयोगले हालसम्म १५० भन्दा धेरैसँग बयान, बयान कागज तथा सोधपुछ गरिसकेको छ । फिल्डमा खटिएका प्रहरीदेखि उनीहरूका कमान्डर तथा गुप्तचर प्रमुखसम्म आयोगले बयान लिइसकेको छ । सोमबार पनि आयोगले तत्कालीन गृहसचिव गोकर्णमणि दुवाडी, काठमाडौंका तत्कालीन सिडिओ छवि रिजाल तथा काठमाडौंका तत्कालीन प्रहरी प्रमुख विश्व अधिकारीसँग बयान लिएको छ ।
प्रहरी महानिरीक्षक दानबहादुर कार्कीबाहेक सबैको बयान सम्पन्न भइसकेको आयोगले जनाएको छ । तत्कालीन प्रधानमन्त्री ओलीले आयोग निष्पक्ष नभएको भन्दै बयान नदिने धम्की दिँदै आएका छन् । लेखक यस विषयमा मौन छन् । एमाले उपमहासचिव रघुवीर महासेठले अध्यक्ष ओलीको व्यक्तित्व ड्यामेज गर्न बयान लिन खोजिएको तर्क गरे । पूर्वन्यायाधीश गौरीबहादुर कार्कीको नेतृत्वमा आयोग गठन भएको तीन महिना पुगिसकेको छ । सरकारले ९ माघसम्म म्याद थप गरेको छ । थपिएको अवधिभित्र प्रतिवेदन बुझाउने गरी आयोगले छानबिन गरिरहेको छ ।
मंगलबार पत्र लेख्छौँ
विज्ञानराज शर्मा, प्रवक्ता, आयोग
उहाँहरू (ओली र लेखक)लाई बयानमा बोलाउने निर्णय भइसकेको छ । भोलि (मंगलबार) पत्र लेख्छौँ ।
उहाँ (ओली)बाट गल्ती भएकै छैन भने किन बयान दिन जाने ?
रघुवीर महासेठ, उपमहासचिव, एमाले
भदौ २३ को घटनापछि उहाँ (केपी ओली)ले राजीनामा दिनुभएको हो । फेरि उहाँले गोली चलाउन आदेश दिएको पनि होइन । जब उहाँबाट गल्ती भएकै छैन भने किन बयान दिन जाने ? व्यक्तित्व ड्यामेज गराउन उहाँको बयान लिन खोजिएको हो । आयोगका अध्यक्षको अभिव्यक्ति पनि पूर्वाग्रही छ । झुन्ड्याउनुपर्छ, मार्नुपर्छ भनेर अभिव्यक्ति दिने व्यक्तिको अध्यक्षतामा आयोग गठन भएको छ । यस्तो व्यक्तिकहाँ बयान दिन जानुहुँदैन भन्ने हो । वहालवाला न्यायाधीशको अध्यक्षतामा आयोग भएको भए पनि एउटा कुरा हुन्थ्यो ।
२३ भदौको भ्रष्टाचारविरोधी आन्दोलनमा सरकारले घातक हतियारबाट अन्धाधुन्ध गोली चलाउँदा बानेश्वर क्षेत्रमा मात्रै १७ युवाको ज्यान गएको थियो । उपत्यकाबाहिर दुई युवा मारिएका थिए । एक सयभन्दा धेरै घाइते भएका थिए । कतिपय घाइते अझै अस्पतालमै उपचाररत छन् । सहिद परिवार तथा जेन–जी अगुवाहरूले भने उनीहरूलाई पक्राउ नै गरेर बयान लिन माग गर्दै आएका छन् । ओली र लेखकविरुद्ध सहिद परिवारले काठमाडौं प्रहरीमा समेत जाहेरी दिएका छन् । प्रहरीले भने जाँचबुझ आयोगको प्रतिवेदनपछि मात्र सो विषयमा छानबिन हुने जनाएको छ । तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीले भने आयोग निष्पक्ष नभएको भन्दै बयान नदिने घोषणा नै गरेका छन् । बरु जेल बस्न र गोली खान तयार हुने, तर बयान नदिने चेतावनी उनले सार्वजनिक रूपमै दिँदै आएका छन् । लेखक यस विषयमा मौन छन् ।
