काठमाडाैं । अमेरिकाको म्याडिसन विस्कोन्सिनमा सम्पन्न ५२औँ दक्षिण एशिया सम्मेलनमा ‘नेपालभाषा साहित्य अनुवादमा सामूहिकतालाई मजबुत पार्न अन्तरदेशीय संलग्नता’ (Translational Engagements Strengthening the Collective in Nepalbhasa Literary Translation) बिषयमा एक राउण्ड टेबुल सम्पन्न भएको खबर प्राप्त भएको छ ।
अमेरिकाको पोर्टल्याण्डस्थित रीड कलेजका प्राध्यापक डा. कृतिश राजभण्डारीद्वारा प्रस्तावित उक्त राउण्ड टेबुलमा क्यानाडाका टोरोन्टो विश्वविध्यालयका प्रोफेसर क्रिस्टोफ इमिरिक र अध्येता इयान टर्नर, नेदरलैन्दबाट समाजशास्त्री तथा साहित्यकार डा. बाल गोपाल श्रेष्ठ तथा आइरलैण्डका युनिभर्सिटी कलेज कोर्कका समाजशास्त्री डा मारिलेना फ्रिसोने लगायतको अनुवाद परियोजना समुहले आआफ्नो अनुभव प्रस्तुत गरेका थिए ।
प्रस्तावक डा. कृतिश राजभण्डारीले सर्वप्रथम राउण्ड टेबुल तथा अनुवाद परियोजनाको परिचय पस्कनु भएको थियो भने राउण्ड टेबुलमा नेपालभाषाया महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीका कविताको अनुवादका विषयमा विशेष छलफल भएको थियो ।
राउण्ड टेबलका विवेचक प्राध्यापक क्रिस्टोफ एमरिकले महाकवि जोशीको साहित्यिक जीवनी प्रस्तुत गर्दै गिरिजाप्रसाद जोशीले आफ्नो छोटो जीवनमा पनि नेपालभासामा धेरै नै साहि्त्य सृजना गरेर जानु भएको कुरा प्रस्तुत गर्दै महाकवि जोशीले उपन्यास, गद्य कविता, खण्डकाव्यका साथै महाकाव्य समेत सृजना गरेर जानु भएको जनाउनु भयो । त्यसै क्रममा डा बाल गोपाल श्रेष्ठले महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीसंगको आफ्नो सम्झना सुनाउनु हुन्दै महाकवि जोशीको प्रेरणाबाटै आफु साहित्य लेखनमा लागेको जनाउनु भयो । महाकवि जोशी सबैलाई हौसला र उत्साह दिने अत्यन्तै प्रेरणादायी व्यक्तित्व भएको कुरा सुनाउनु हुन्दै विवादास्पद बिचार पोख्न नहिचकिचाउने जोशी मृत्यु पर्यन्त पनि नेपालभाषा साहित्यिक क्षेत्रमा अत्यन्त चर्चित व्यक्तित्व रहेको कुरा पनि उहांले बताउनु भयो ।
कार्यक्रममा अंग्रेजी भाषामा अनुदित महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीका तीनवटा कविता डा. बाल गोपाल श्रेष्ठले पहिले नेपालभाषामा बाचन गर्नु भएको थियो भने डा. मारिलेना फ्रिसोने, इयान टर्नर र कृतिश राजभण्डारीले पछि क्रमश ती कविताका अंग्रेजी अनुवाद बाचन गरेका थिए ।
त्यसपछि इयान टर्नरले नेपालभाषा कविता अनुवादमा देखिएका चुनौती र नेपालभाषा कवितालाई अंग्रेजीमा अनुवाद गर्दा कविको भावनालाई जोगाउन अनुवादक टोलीले के–कस्ता प्रयास गरें भन्ने विषयमा चर्चा गर्नु भयको थियो । यसैबीच, डा. मारिलेना फ्रिसोनले अनुवादको क्रममा आफ्ना अनुभवहरू साझा गर्नु हुन्दै अनुवादित प्रत्येक शब्दमा पांचै जना अनुवादकका कसरी फरक विचारहरू देखा पर्यो र अनुवादलाई अन्तिम रूप दिन उब्जेका कठिनाइ र समाधानका केही रोचक पक्षहरू पनि सुनाउनु भएको थियो ।
त्यसपछि अनुवादक इयान टर्नरले नेपालभाषा काव्य अनुवादमा उत्पन्न चुनौतीको बारेमा चर्चा गर्दै शब्द चयनका साथैं नेपाललभाषा मुलबाट अंग्रेजीमा अनुवाद गर्दा कवितामा कविको भाव नबिगार्न अनुवाद टोलीले के कस्ता प्रयास गरियो भन्ने बारेमा प्रकाश गर्नु भएको थियो । यसैबीच, डा. मारिलेना फ्रिसोनेले अनुवादको क्रममा भएको अनुभव सुनाउँनु हुन्दै अनुवाद भएका प्रत्येक शब्दमा पाँच अनुवादक बीचमा विविध विचार पनि आएको र अनुवादलाइ अन्तिम रूप दिन उठेका जटिलता र समाधानको बारेमा केही रमाइला प्रशंग समेत सुनाउनु भएको थिए । कार्यक्रमको अन्त्यमा सम्पन्न छलफलमा उपस्थित विद्वानहरुले उठाएका विभिन्न प्रश्नहरुको जवाफ समेत उहांहरुले दिनु भएको थियो ।
अमेरिका, युरोप, एशिया लगायत विश्व धरै मुलुकका हजारौं दक्षिण एशिया अध्येताहरूको सहभागीता रहेको यस साउथ एशिया कन्फरेन्स अमेरिकामा सन १९७१ देखि हरेक वर्ष आयोजना हुँदै आएको छ । यस वर्षको साउथ एसिया सम्मेलन अमेरिकाको म्याडिसन विस्कन्सिनस्थित म्याडिसन कन्कोर्स होटलमा गत अक्टोबर ३० मा प्रारम्भ भै नोभेम्बरदेखि २ नोभेम्बरमा सम्पन्न भएको थियो ।
