प्रश्न – मेरो नाम एलेजान्ड्रो हो । म तथ्याङ्क र राजनीति विज्ञानमा उच्च शिक्षा हासिल गर्ने व्यक्ति हुँ । महामहिम तपाईंले जलवायु परिवर्तनको बारेमा ठीकै जोड दिनुभएको छ। नेपाल भूपरिवेष्ठित भए पनि, महासागरहरू सहित विश्वव्यापी वातावरणीय इकोसिस्टमसँग जटिल रूपमा जोडिएको छ। यस ग्रहको संरक्षणमा हामी सबैको साझा जिम्मेवारीलाई ध्यानमा राख्दै, तपाईंले समुद्री प्रदूषणलाई कम गर्न तटीय राष्ट्रहरूलाई कसरी प्रोत्साहन गर्नु हुन्छ ? त्यस्ता प्रदुषण खतराहरूले अन्तत: उच्च हिमालयका क्षेत्रहरूलाई असर गर्छ भन्ने कुरालाई स्वीकार्दै सुखी नेपालका लागि तपाईंले गर्नुहुने वाचा के होलान् ? नेपालको हिमाल र विश्वभर जलवायु परिवर्तनसँग जोडिएको अवस्थामा महासागरको संरक्षणलाई सामूहिक प्राथमिकतामा राख्न नेपालले कुन कूटनीतिक वा बहुपक्षीय दृष्टिकोणको वकालत गर्न सक्छ? यो एउटा ठूलो प्रश्न हो, त्यसैले तपाईँ आफ्नो इच्छा अनुसार जवाफ दिनुहोला ।
प्र म ओलीको उत्तर-
तपाईको प्रश्नका लागि धेरै धेरै धन्यवाद। मोडरेटरलाई सोध्दै, कति वटा प्रश्न थिए ? (मोडरेटरः ठीक छ, उनले मूलतः, तपाईलाई समुद्रको प्रभाव पनि सोधिरहेको छ र तपाईको स्थिति के हो र तपाई यसलाई कसरी ह्यान्डल गर्नुहुन्छ।तपाईं भूपरिवेष्ठित हुनुहुन्छ, त्यसैले तपाईंले…!) हजुर ।
यो कसरी विविध देश हो ? अत्यन्तै प्राकृतिक विविधता, भौगोलिक, जैविक, वनस्पति, सामाजिक…! विभिन्न प्रकारका विविधताहरू छन्। हिमाल, प्रत्येकले अर्को पहाड भन्छन्, ८०००मिटर भन्दा अग्लो। आठ हजार मिटरभन्दा बढी। करिब चौध चुचुराहरू छन्, आठ हजार मिटरभन्दा बढी उचाइमा छन्।चुचुराहरू छन्, तर हामी एउटा दायराको कुरा गर्छौं, त्यसपछि आठ हिमाल, आठ सय मिटरमाथिका, आठ हजार मिटर उचाइ। त्यसैले यो अद्वितीय छ। र त्यसैगरी जनावरहरू, घाँसहरू, बोटबिरुवाहरू, आदिमा विविधताहरू छन्। र जनावर, माछा, पक्षी, सबै। ती जनावरहरूलाई जोगाउन हामी सचेत छौं। हामीसँग हात्ती, गैंडा, आदि छन्। हामीसँग डल्फिन छ। पहाडी क्षेत्रमा। पहाडी क्षेत्रमा हात्ती, बुन्डा आदि छन् ।
हामीसंग विभिन्न प्रकारका… छ हजारभन्दा बढी चराहरू छन्। त्यसैगरी विभिन्न जातका माछा, विभिन्न जातका जीवजन्तु पनि र यसले इकोसिस्टम बनाउँछ। र यसले प्रकृतिको वास्तविकता बनाउँछ। यसले प्रकृति बनाउँछ । जहाँ हामी देख्न सक्छौं, प्रकृति अवलोकन गर्न सक्छौं। र हामी प्रकृतिको सुन्दरता मात्र देख्न सक्दैनौं, तर … प्रकृतिको त्यो जादू हामी कल्पना गर्न सक्दैनौं। हामीले पहिले पनि उल्लेख गरेझैं हामी वन, जनावर आदिको संरक्षण र हाम्रो भौगोलिक परिदृश्य, हाम्रा हिमालहरूको संरक्षणका लागि काम गरिरहेका छौं।
हाम्रा हिमालहरू नेपालका लागि मात्र होइन, विश्वका लागि महत्वपूर्ण छन् । किनभने पृथ्वी २४ घण्टा भित्र घुम्छ । त्यसरी समय त्यसबाट आउँछ र सूर्यको वरिपरि एक सर्कल। यसले पृथ्वीमा त्यो समय सिर्जना गर्दछ। त्यसैले यी चीजहरू धेरै … महत्त्वपूर्ण छन । यो महत्वपूर्ण प्रश्न हो। धन्यवाद।
